Jeszcze niedawno ręczyłbym głową, że w 2023 roku nie da się już napisać dobrej książki poetyckiej, o której można by krótko powiedzieć, co jest jej tematem. Niedawno, to znaczy aż do dnia, w którym Filip Matwiejczuk wręczył mi przyozdobiony barokową dedykacją egzemplarz „Pasożyta”: książki o bezrobociu.

Perspektywa osoby notującej musi być wrażliwa na szczegóły, bo przecież interesują ją wyboistości, momenty szczególnie wybijające się, być może niekonsekwentne formalnie czy też treściowo – recenzja książki Justyny Kulikowskiej „Obóz zabaw”.

Świętość jest cechą ziemskiego, ludzkiego świata, w tej mierze, w jakiej świat ten wysiłkiem mięśni i pracą maszyn wydobywa na jaw drzemiące w materji kształty.

W kawiarni Czytelnika graficy mieli swój stolik. Przycho­dziło wielu ciekawych i znanych ludzi. Było to w końcu jedno z miejsc, w których odbywało się legendarne antyreżimowe knucie – przedruk fragmentu książki „Wy-twórcy książek. Historia społeczności wydawniczej w czasach PRL-u” pod red. Jacka Mrowczyka.

Ci spośród recenzentów, którzy przeczytali „Zaklinanie węży…” przede wszystkim jako powieść o pracy seksualnej, dość spektakularnie zignorowali rzeczownik „praca”, skupiając się jedynie na przydawce „seksualna” i uniwersalizując ją.

Kowalewski pokazuje nam, jak można dziś formułować przekonujące, jednoznacznie proukraińskie stanowisko, bez popadania ani w bezrefleksyjną rusofobię ani w instrumentalną ukrainofilię.

Gotowe filozofie, podobnie jak religia, czyhają na człowieka w minucie goryczy, w godzinie nieszczęścia, w dniach piętrzenia się drobnych nieprzyjemności. Lepiej nie czekać, aż któraś z takich filozofii wybierze odpowiedni moment i wczepi się szponami w twoją udręczoną niepowodzeniami głowę.

Rosyjskojęzyczne poetki feministyczne wracają dziś do swoich starych zadań, wśród których najważniejsze to demontaż patriarchatu i doprowadzenie do rozkwitu nowego języka. W przypadku ich poezji pragmatyka nie dewastuje poetyki, teraz kwitną jak pionierska cykoria na gruzach wojennych zniszczeń.

„język krzywi się i / wypuszcza coś spójnego. / świat milczy / minutą / ciężkiej broni” – cykl poetycki Galiny Rymbu w tłumaczeniu Katarzyny Roman-Rawskiej.

Zestaw pięciu wierszy – „Antonioni”, „Gierson”, „Warhol”, „Kurosawa” i „Godard” – autorstwa szkockiego poety, Edwina Morgana w tłumaczeniu Karola Poręby.

„Telewizor gra w dużym pokoju. / Rodzice w kuchni przygotowują coś ekstra” – wiersze z tomu „Wielki ping-pong”.