#eseistyka

Czytany dzisiaj, esej warszawskiego krytyka staje się nieomal kasandryczną przepowiednią, a sam Komendant wyrasta na proroka własnego pokolenia. Bo czy nie tym właśnie – popularną pieśnią religijną, zbiorem kolęd, pastorałek i jasełek – stała się w oczach równolatków III RP i osób jeszcze młodszych mityczna „Solidarność”?

W „Słodko-gorzkim erosie” Carson uruchamia wszystkie możliwe sensy związane ze znaczeniami pojedynczych wyrazów, ze stosowanym przez poetów metrum, z warstwą brzmieniową utworów. Wprowadza nas do świata, który dla nieznających starożytnej greki jest po prostu niedostępny. I sprawia jej to przyjemność.

Chcę napisać pochwałę snu. Nie jako praktykująca – przyznaję, że nigdy nie byłam, jak zwykło się mówić, „śpiącą dobrze”, i może uda nam się później powrócić do tego osobliwego konceptu – ale jako czytelniczka. Bo przecież tyle jest snów do czytania, tyle sposobów ich czytania!

„Rymkiewicz – jak ślepa ćma – z wielką lupą przy oku wertuje księgozbiory IBL-owskiej biblioteki, ale zatacza wciąż te same kręgi, perswadując samemu sobie i pokaźnemu gronu swoich czytelników – że jest raczej »nic« niż »coś«” – recenzja książki „Adam Mickiewicz odjeżdża na żółtym rowerze” Jarosława Marka Rymkiewicza.

Krzysztof Rutkowski powrócił. Powrócił, by nauczać sztuk wyzwolonych i przy okazji samemu się wyzwolić. By zostać Marsjaszem 2.0, uprawiać fitness z Artemidą i wpadać co noc w dionizyjski trans. By mówić językami ludzi i aniołów. I mędrców, i psów – recenzja „Warszawskich pasaży” Krzysztofa Rutkowskiego.

Świadomość jest dla mnie tym, co ujmuje się filozoficznie, ale też potocznie, w słowie „wszystko”. Jest to więc i świat, i Bóg, i człowiek. Próbowałem zdać sobie sprawę ze wszystkich paradoksów tych pojęć, nie usiłując ich rozstrzygać. A ponieważ nie są one rozstrzygające, to być może są i prawdziwie eseistyczne, i prawdziwie poetyckie.

Mencwel ani przez chwilę nie pozwala nam zapomnieć, że jest profesorem od kultury zafascynowanym wsią, co robi wrażenie, jakby się po tej wsi przechadzał w tweedowej marynarce i z fajką – recenzja „Toastu na progu” Andrzeja Mencwela.

Chcę napisać tekst o eseistyce Tadeusza Komendanta i z wolna dociera do mnie skala przedsięwzięcia, którego się podejmuję. Erudycyjna rozpiętość tych tekstów powoduje, że pisanie o Komendancie staje się nieuchronnie pisaniem o całym jego zapleczu lekturowym. To Borgesowski ogród o rozwidlających się ścieżkach – jeden tekst odsyła do drugiego, drugi do trzeciego, nitki plączą się jak w litewskim żmucie

Ilekroć wraca się do wierszy Julii Hartwig, nie sposób odpędzić przekonania, że jest to poezja, która stoi po stronie życia. Poezja efemerycznych przyjemności, doceniająca pracę zmysłów, nie mająca pewności, co do ich, być może, zwodniczych percepcji – o najważniejszych wątkach w poezji Julii Hartwig (1921-2017) pisze Bartosz Suwiński.