Zofia Jakubowicz-Prokop

Płciowość jest mostem pomiędzy „naturą” i „kulturą”, ponieważ ma początek w cielesności, która kształtowana jest przez język, wyobrażenia i relacje – Zofia Jakubowicz-Prokop pisze o książce Luce Irigaray.

„Rich czyta się przeważnie z historycznej ciekawości, z nastawieniem krytycznym, wydaje się jednak, że recepcja jej twórczości poetyckiej może zmienić tę narrację, wprowadzając w czysto teoretyczny dyskurs inną, mniej jednoznaczną perspektywę” — recenzja Zofii Jakubowicz-Prokop z tomu poetyckiego Adrienne Rich „Zejście do wraku”.

Być może więc poezja Góry w jakiejś mierze zdaje sprawę z nie-ludzkiego wymiaru języka, który nie jest czymś przynależnym tylko człowiekowi, bo wydarza się w kontakcie i pod wpływem otaczającego go materialnego świata.

Brak wiary w indywidualną sprawczość i autonomię wydaje się podstawową zasadą w prozie Matsudy. Przekonanie o przepustowości jednostkowych granic koresponduje zresztą z jej pisarskim doświadczeniem. Sam pomysł na „Układ(a)ne” wziął się z poczucia, że myśl zawsze jest już zlepkiem przyzwyczajeń.

W „Pod słońcem” jest wiele utopii, ale może najważniejszą z nich jest właśnie ta – utopia czasu przeszłego, marzenie o konglomeracie kulturowych różnic, spajanych uniwersalnym ludzkim doświadczeniem bycia w naturze. Wydaje mi się jednak, że utopia opowiedziana w czasie przeszłym traci swój radykalny wymiar i zmienia się w bezpieczną fantazję o tym, co było.