#Cykl: Czytanie non-fiction

Albańska pamięć staje się jednym z głównych tematów reportażu Małgorzaty Rejmer. Pojawia się ona we wszystkich wymiarach społecznych: jako wspomnienie okrucieństw systemu komunistycznego; ale też jako wydarzenia zapomniane, nierozliczone i usunięte z przestrzeni pamięci cyrkulacyjnej, żyjące gdzieś podskórnie.

„Dom z dwiema wieżami” to z pewnością jedna z najlepszych niefikcjonalnych książek 2018 roku. Maciej Zaremba-Bielawski przestawia w niej opowieść o swojej rodzinie – o spotkaniu rodziców krótko po wojnie, swoim dorastaniu w siermiężnym PRL-u i wyjeździe z braćmi, matką i babką do Szwecji w 1968 roku.

Joanna Ostrowska w „Przemilczanych” przekracza tabu, pokazuje, co kryją białe plamy, wskazuje też beneficjentów tego milczenia i ciągle trwającą krzywdę ofiar. To lektura bardzo ważna, kamień milowy w najnowszej historiografii.

Z reportażu „Aleja Włókniarek” Marty Madejskiej wyłania się nie tylko historia łódzkich włókniarek, ale też opowieść o sytuacji polskich robotnic od XIX do XXI wieku, historia kobiecej emancypacji, obraz PRL-u z perspektywy fabrycznego okna, a nie walki opozycyjnej.

Dostajemy do rąk nie tylko biografię samej Ireny Sendlerowej, ale i opowieść o relacjach polsko-żydowskich w XX wieku, studium socjologiczne na temat warunków życia pod okupacją, polskiego systemu wartości czy sposobów radzenia sobie w biedzie – recenzja książki „Sendlerowa. W ukryciu” Anny Bikont.

„Betonia” domyka architektoniczną tetralogię non-fiction Beaty Chomątowskiej. Autorka wypracowuje w niej nowy typ reportażu historycznego – taki, który skupia się na architekturze i opowiada o jej przemianach, dzięki czemu pokazuje zmiany, jakim podlega dane społeczeństwo. Jej reportaż historyczny cechuje statyczność, szczegółowość, dystans, społeczne zaangażowanie i subwersywność.

Przez kilkanaście lat bardzo mało pisano w Polsce o pracy. W nowym tysiącleciu temat ten stał się nieatrakcyjny i znikł, przykryty opowieściami reporterskimi o egzotycznych wyprawach. Wydaje się, że ta zła passa została przełamana, bo w ostatnich dwóch latach opublikowano kilka tytułów. Jednym z nich jest właśnie książka „Nie hańbi” Olgi Gitkiewicz.