Brak wiary w indywidualną sprawczość i autonomię wydaje się podstawową zasadą w prozie Matsudy. Przekonanie o przepustowości jednostkowych granic koresponduje zresztą z jej pisarskim doświadczeniem. Sam pomysł na „Układ(a)ne” wziął się z poczucia, że myśl zawsze jest już zlepkiem przyzwyczajeń.

W „Witajcie w Ameryce” Linda Boström Knausgård gra z napięciem rodzącym się między wyidealizowanym obrazem dzieciństwa, rodzicielstwa i braterstwa/siostrzeństwa a opresją, jaką ów model rodziny ze sobą niesie, choć przecież nie musi. Tak pomyślana rodzina wcale nie odpowiada za poczucie bezpieczeństwa.

Jest to tak lekka powieść, że chyba należy o niej pisać lekko. Nie przejmując się tym, że ma już ponad dwieście lat, ani też tym, że napisał ją Goethe. Może i Goethe ją napisał, może i miał nam w niej do przekazania coś bardzo doniosłego, do nas już jednak ta doniosłość nie dociera.

Prawdą całkowitą jest, że nieco zdurniałem, trwając w otoczeniu powierzchni idealnie czarnych zapewniających konstrukcję wyludnionego bilardowego księstwa, a jednak zdołałem podsłuchać, że w partii, którą [przecież] badam, z rozdzielnika zadano wszystkim członkom lekturę „Afrykańskich korzeni UFO” Anthony’ego Josepha, które właśnie ukazały się, o dziwo, po polsku.

Wiosną 2019 roku fanpejdż Stronnictwo Popularów zaczął publikację pamiętnego cyklu Gesta Biedronis, nieprawdopodobnych past o wybitnych dokonaniach Roberta Biedronia (ur. 1976). Wbrew pozorom nie opowiadają one wyłącznie o aktywnościach tego opatrznościowego męża.

„W tym tryumfalnym poczuciu, że wiemy, / który wiersz teraz czytamy, / choć nie mamy bladego pojęcia, co czytamy, / przeszkodziły nam jakieś typy w czarnym, które przyszły do księgarni, / by zrobić sobie foto, bo książki są tak ciekawym tłem” – wiersze Anji Golob w tłumaczeniu Katariny Šalamun-Biedrzyckiej.

„Plansze przestały mieć / dla nas znaczenie / Judhiszthira straty / Czas gotuje wszystkich / w olbrzymim kotle / Shanty Town” – sześć wierszy Grzegorza Wróblewskiego wraz z fotografiami autora.

Rankiem czwartego września bieżącego roku uroczyście wyjechałem sobie z Polski bez, jak to się mówi, wyraźnego zamiaru powrotu; czułem się rześko. Małe święto, które możemy wspólnie spalić po trzysta. Albo z lufki gdzieś za winklem.