Jędrzej Jeleński

„Czy każde zdanie, w którym pojawia się słowo robotnik / Jest zdaniem socjalistycznym?” – wiersze Bertolta Brechta w przekładach Ryszarda Krynickiego.

Wtem! Pomnik morfuje i przeziera przez niego, wyłazi z niego rozpuszczony deskorolkowiec, przodownik naszego czytaczkowego jacuzzi, dzierży „Murphy’ego”. Zaraz nam streści.

„Nie był gotowy na taki wrzask ścian, a / zastał go mimo to w alchemicznym kotle, / tak gorącym, że opary skropliły się w pustych kuflach. / Jesteśmy różni – ta myśl maluje próżnię, / Każe was mocno ścisnąć, aż zapiera dech”

Tragedia człowieka, uzbrojonego w maszyny i serce oraz dialektykę natury, musi zostać rozwiązana drogą socjalizmu. Musimy jednak zrozumieć, że to zadanie jest niezwykle poważne. Pradawne życie na „powierzchni” natury mogło jeszcze uzyskiwać to, co niezbędne, z odpadów i wydalin żywiołów i substancji. Ale my pchamy się w głąb świata, a on w odwecie miażdży nas z taką samą siłą.

Albańska pamięć staje się jednym z głównych tematów reportażu Małgorzaty Rejmer. Pojawia się ona we wszystkich wymiarach społecznych: jako wspomnienie okrucieństw systemu komunistycznego; ale też jako wydarzenia zapomniane, nierozliczone i usunięte z przestrzeni pamięci cyrkulacyjnej, żyjące gdzieś podskórnie.

Zamiast zbudować szkolną opowieść o wynikaniu pewnych dykcji z innych, zdecydowałem się na jedyny możliwy w tej sytuacji close reading, poszczególnym książkom poświęcając krótszy lub dłuższy akapit – pisze Jakub Skurtys w podsumowaniu roku 2018 w poezji.

„Oficjalny prozatorski debiut Carpentiera to dzieło bezdyskusyjnie wpływowe dla kształtu literatury iberoamerykańskiej, powieść anonsująca nowy gatunek, zarazem w warstwie poetyckiej będąca jego formalnym manifestem” – recenzja wznowionego przez PIW „Królestwa z tego świata” Alejo Carpentiera.

W ankiecie literackiej dotyczącej twórczości Henryka Berezy głos zabierają: Dariusz Bitner, Karol Maliszewski, Magdalena Rabizo-Birek, Andrzej Skrendo, Jakub Skurtys, Justyna Sobolewska i Szymon Wróbel

Esej czy medytacje Pucka nad przeobrażeniem zupełnym są poprowadzone niespiesznym lotem w kilka stron naraz. Samo znalezienie formuły wypowiedzi jest częściową odpowiedzią na problem, zwłaszcza, że w puencie autor opowiada się za ezoteryczną identyfikacją holometabolii jako procesu zapamiętywania, w którym postać finalna motyla odpowiada wspomnieniu – recenzja „Sennika ciem i motyli”.