#Cykl: „Śnią tylko o Ameryce”

Nitki łączące zawarte w tym numerze teksty mogą rwać się lub pruć, temat jest bowiem szeroki jak Missisipi. Temat to poezja amerykańska. Cykl „Śnią tylko o Ameryce”, który oddajemy w Wasze ręce w grudniowym numerze „Małego Formatu”, to luźna wiązanka tekstów, w której staramy się pokazać historyczne i współczesne strategie pisania poetyckiego za oceanem.

Gizzi i Armantrout są kontynuatorami koncepcji wiersza, który zamiast opisywać pragnie uczestniczyć i rozpoznawać, a nawet modulować materialne procesy życia.

Na przełomie lat 80. i 90. nasza umysłowość zbiorowa musiała zacząć przeczuwać, że nadchodzi zmiana o skali tektonicznej. Co więcej, ten tektoniczny ruch był oczekiwany, wyczekiwany. Słusznie bądź nie Ameryka i to, co amerykańskie, musiały się wówczas kojarzyć w obrębie naszej kultury z jakimś dalekim źródłem tej siły.

Wybór wierszy Johna Ashbery’ego, Joshui Clovera oraz Henriego Cole’a w przekładach Jacka Gutorowa, pochodzących z antologii „Oko wie lepiej”.

W „Klepsydrze” Ashbery projektuje inny wymiar rozmowy, skomplikowanej, trudnej, zaszumionej. Rozmowy, w której dialogiczne „ty” będzie się gubić i odnajdywać, ale zawsze pozostanie w centrum.

„Sukces jest najsłodszy dla tych / Którym nie był dany. / Żeby docenić nektar / Trzeba być spragnionym.” – zestaw wierszy w przekładach Krystyny Lenowskiej.

Wielkość Emily Dickinson tkwi w napięciu między dokładnie zbitą klatką a zamkniętymi w niej emocjami. Ale, niestety, ta wspaniała forma zdradza słabości nowych przekładów – recenzja wyboru „Jest pewien ukos światła” w tłumaczeniach Krystyny Lenkowskiej.

Dwa wiersze Johna Ashbery’ego z tomu „The Tennis Court Oath” (1962) w przekładach Przemysława Suchaneckiego.

Szkic Anny Warso wokół „The Tennis Court Oath” Johna Ashbery’ego. Tekst ukazał się pierwotnie w antologii „Poeci szkoły nowojorskiej” pod red. Kacpra Bartczaka (2018)

Wallace Stevens odwołuje się do zmysłów – podobno bardzo lubił zmysłowe przyjemności, cenił dobre jedzenie i picie, podziwiał krajobrazy – ale jednocześnie zawsze pisze także o warunkach percepcji. Patrzy i patrzy na patrzenie. Patrzenie jest prawdą.

„Santarém”, wybór wierszy Elisabeth Bishop wyselekcjonowanych i przetłumaczonych przez Sosnowskiego, był wyczekiwany jak koniec tygodnia. Dotąd, poza 33 utworami w tłumaczeniu Barańczaka, dysponowaliśmy wyłącznie prezentacjami w antologiach.

Wydany w tym roku przekład książki Erica Paula z 2015 r., „Miejsce, w którym można wybuchnąć”, można czytać jako zbiór próz poetyckich, których gramatyka i składnia zbudowane są z elementów „noiserockowej” dziwności.

„Ciemna materia”, edycja wierszy Rae Armantrout w wyborze i tłumaczeniu Kacpra Bartczaka, zbiera ponad trzydzieści wierszy z sześciu tomów. Chcąc scharakteryzować ją esencjonalnie, powiedziałbym, że jest walką z semiokapitalizmem, z utowarowieniem słowa, z pęknięciami faszyzmu, zniewalającego nas poprzez językowe medium.