#proza zagraniczna

Moje pierwsze wyobrażenie Afryki sięga czasów, kiedy namiętnie interesowałem się pismami Raymonda Roussela, którego znałem jako przyjaciela rodziny, i marzyłem o dalekich krainach tudzież awanturniczych wyprawach

Książek Gertrudy Stein przetłumaczono na polski dość sporo, bo aż pięć (wliczając te, które ukazały się w numerze 9/79 „Literatury na Świecie”), jest to wszak kropla w morzu, trudno się zatem dziwić, że miałem wielką ochotę stanąć w szranki, znaleźć się w gronie jej tłumaczy.

Wszystkim kociarzom życzę w tym wspaniałym dniu przekierowania uwagi na to, co prawdziwie istotne. Kotom zaś życzę dobrych obserwatorów, którzy nie są im może potrzebni, ale potrafią o nich wspaniale opowiadać – pisze Mikołaj Borkowski z okazji Dnia Kota.

„Oficjalny prozatorski debiut Carpentiera to dzieło bezdyskusyjnie wpływowe dla kształtu literatury iberoamerykańskiej, powieść anonsująca nowy gatunek, zarazem w warstwie poetyckiej będąca jego formalnym manifestem” – recenzja wznowionego przez PIW „Królestwa z tego świata” Alejo Carpentiera.

„»Nightwood« nie przynosi pocieszenia”, stwierdza Jeanette Winterson, współczesna klasyczka lesbijskiej literatury i autorka kolejnego po Eliocie wstępu do tej książki. To prawda. Powieść Djuny Barnes, chociaż zaledwie stupięćdziesięciostronicowa, gęsta jest od atmosfery wzajemnego niezrozumienia bohaterów i bohaterek.

Dzieło Mishimy zaświadcza o niebywałej intensywności, z jaką chłonął on życie we wszelkich jego przejawach. Wznowiona właśnie w Państwowym Instytucie Wydawniczym „Złota Pagoda” w tłumaczeniu Anny Zielińskiej-Elliott to tylko skromna część bogatej spuścizny pisarskiej Japończyka, choć rzucająca sporo światła na jego poglądy filozoficzne i estetyczne.

Flanagan nie pozostawia wątpliwości: narracja medialna jest nie do ruszenia, bo u jej podłoża leży nie rzetelne informowanie, ale kreowanie rzeczywistości pełnej napięć, emocji i antagonizmów – recenzja „Nieznanej terrorystki” Richarda Flanagana.

Niezależnie od tego, kto jest protagonistą, Le Guin idzie tuż obok niego, szczegółowo opisując jego przemyślenia i uczucia oraz otoczenie, zawsze przyjmując sposób widzenia świata swojego przewodnika. To sprawia, że opowieści o innych planetach są niezwykle realistyczne – szkic o twórczości Ursuli K. Le Guin (1929-2018)

Trudno nie ulec wrażeniu, że „Lata szkolne Jezusa” to w gruncie rzeczy historia o miłości, która rozumiana jest na tyle sposobów, ilu jest bohaterów powieści. Coetzee nie ocenia żadnego z nich. To nie tyle kwestia relatywizmu, co przenikliwego realizmu pisarza.

W Polsce (czy dokładniej: w polszczyźnie) zabito amerykańskiego pisarza, Davida Fostera Wallace’a. I nikogo to nie obeszło. Piszę to z poczuciem beznadziei, bo pisarz został zabity i nic go już raczej nie wskrzesi. Narzędzi zbrodni było kilka i razem osiągnęły zupełnie wyjątkową – tak jest, zabójczą – skuteczność.

„Jeśli spojrzymy na dzieje szpitali psychiatrycznych na obrzeżach Londynu, od razu zobaczymy, że stały za nimi czystki społeczne oraz chęć pozbycia się chorych i niewygodnych ludzi z centrum miasta. Wysyłano ich na dalekie obrzeża z nadzieją, że tam już zostaną” – mówi Iain Sinclair w rozmowie wokół książki „London Orbital”.

Mitchell przez trzydzieści lat krążył po mieście w poszukiwaniu bohaterów. Mieli być odrzutkami, nie prowadzić standardowego trybu życia, nie wpasowywać się w społeczeństwo. Funkcjonowali na przecięciu społeczności i światów: tych, które stworzyli sobie sami oraz tych, w których z konieczności musieli funkcjonować – recenzja „Up in the Old Hotel” Josepha Mitchella

Kazuo Ishiguro sprawia wrażenie pisarza, który na samym początku kariery postanowił, że nigdy nie zostanie zaszufladkowany. Łatwo można by pomyśleć o nim jako o pisarzu z rodziny, do której należy chociażby Zadie Smith. Ishiguro postanowił jednak zaskoczyć czytelników odmiennym krajobrazem – Michał Wieczorek pisze o całokształcie twórczości tegorocznego noblisty.

Dwudzieste stulecie nie obeszło się łaskawie z pięknoduchami takimi jak Yeats. W miarę narastania kontrkulturowego harmidru jego głos stawał się coraz słabiej słyszalny, a w szumie postindustrialnego wszystkoizmu, przechodzącym w huk od czasu pojawienia się mediów społecznościowych, niemal całkowicie już zanikł – recenzja „Esejów” Williama Butlera Yeatsa

O ile w kwestii spotkania pojedynczego czytelnika z książką Llosa ma raczej niewiele do powiedzenia, o tyle poprzez umieszczenie literatury w makroperspektywie i próbę wysondowania, gdzie właściwie jest jej miejsce, dotyka kwestii jej wpływu na procesy historyczne – Karolina Filipczak recenzuje zbiór esejów „O czytaniu i pisaniu” Mario Vargasa Llosy.

W głosie pisarki pobrzmiewa samotność człowieka spoglądającego na własną historię. Przeszłość jest długim śladem, który z naszej perspektywy widzimy tylko my, absolutnie w tej wizji osamotnieni – recenzja „Zapachu mężczyzny” Agnety Pleijel

Siri Hustvedt, znakomita amerykańska powieściopisarka, gościła w październiku 2017 roku na Festiwalu Conrada. Przy tej okazji o filozofii, literaturze, feminizmie oraz jej ostatniej niedawno przetłumaczonej powieści „Świat w płomieniach” rozmawia z nią Teresa Fazan.

Chodzenie i pisanie są w przedziwny sposób zsynchronizowanymi czynnościami. Obydwie posługują się rytmem, który jednak dla każdej osoby jest znacząco odmienny – pisze Olga Byrska w recenzji „Flâneuse” Lauren Elkin.

Tym, co interesuje mnie w szczególności, jest „ekonomia polityczna” uniwersum Harry’ego Pottera. A zwłaszcza – praca, która zostaje zamaskowana zarówno na poziomie świata przedstawionego, jak i narracji. Przesłonięcie to okazuje się analogiczne z tym, jakie dokonuje się na poziomie neoliberalnych dyskursów i ideologii „naszego” świata.

Mam sporo marzeń dotyczących przyszłości. Ale przede wszystkim mam nadzieję, że nigdy nie zostanę bohaterem opowiadania Wellsa Towera – recenzja tomu opowiadań „Ruiny i zgliszcza”.

Siła feminizmu Zadie Smith tkwi w jej języku i jego subtelności: jest świadoma znaczenia słów, które – roztropnie ważąc – wybiera, ale też nieobecności i przemilczeń, na jakie się decyduje – pisze Teresa Fazan w recenzji powieści „Swing Time”.

„Swing Time” Zadie Smith otwiera niewątpliwie sporo drzwi i zerkanie na to, co kryje się za nimi za pośrednictwem oczu bezimiennej X, stanowi pewien dyskomfort.

Najciekawsi „Argonauci” są wtedy, gdy związek całkowicie nieesencjonalistyczny i nienormatywny musi skonfrontować się z konserwatywną prozą życia – pisze Olga Byrska o eseju Maggie Nelson w pierwszym tekście z cyklu „Oczekiwane”.

Tekst jest zapisem dyskusji wokół nowego przekładu „Dołu” Andrieja Płatonowa z udziałem tłumacza Adama Pomorskiego, Agaty Bielik Robson i Danuty Ulickiej. Spotkanie, które odbyło się 11 lipca 2017 r. poprowadził Jakub Nowacki z „Małego Formatu”.

Odbiorca dzieła Garcilassa czuje się trochę jak widz „Satyriconu” Felliniego albo – by pozostać po drugiej stronie Atlantyku – „Apocalypto” Mela Gibsona. Ogląda sekwencje obrazów, lecz nie ma pewności, czy rozumie to, co widzi – recenzja książki „O Inkach uwagi prawdziwe” Inca Garcilasso de la Vega.

Hitchens w swojej książce doskonale unika pułapki kombatanckiego zadęcia i buduje interesujący projekt egzystencjalny, który, mimo upływu ponad piętnastu lat, czytany w Polsce w 2017 roku, zaskakuje aktualnością – recenzja „Listów do młodego kontestatora” Christophera Hitchensa.